راهبردهای جدید توسعه، راهکار عبور از چالش های توسعه روستا

مشکلات و مسایل توسعه روستایی، کم و بیش در بسیاری از کشورهای در حال توسعه یا کمتر توسعه یافته شامل موارد زیر است:
– کم توجهی به دستگاه های دولتی در تغییرات ساختاری و کارکردی برای توسعه روستایی
– به کار گرفتن رهیافت های مختلف با در نظر گرفتن منافع سیاسی
– انعطاف پذیری کم در روابط اداری و محدودیت ظرفیت های انسانی، فیزیکی و مالی برای گسترش

راهکار عبور از راهبردهای قدیمی به سمت راهبردهای جديد است. راهبردهای قدیم توسعه اغلب، متکی به رهيافت های تمرکزگرا، دستوری، يک سويه، تکنولوژی مدار با تخصيص منابع و آموزش هر چند ممکن است دلسوزانه بوده است، عملاً به کنار ماندن مردم از جريان توسعه و ناتوانمندسازی اجتماعات و حتي گرفتار آمدن آنان در دام وابستگي منجر شده است. در بسياری موارد اعتماد به نفس، ظرفيت تصميم گيری و مديريت جوامع نيز تحليل رفته است.
برعکس در پارادایم جدید توسعه مبتنی بر برنامه ریزی مشارکتی محلی، راهبردهای زیر مدنظر قرار می گیرد:
• مردم محور و موضوع توسعه و تصميم گيرنده اصلي و مشارکت کننده فعال در فرآيند توسعه
• ظرفيت سازی انساني و اعتماد سازی جمعي
• به رسميت شناختن و بکارگيری دانش و فن آوری بومي
• ارتقاء قدرت چانه زني جامعه محلي
• تقویت تعهد سياسي ملي و پشتيباني اداری دولت
• انتقال منابع مالي کافي به محل/ منطقه
• قدرت دادن به محل با اختيارات قانوني
• ايجاد سازوکارهای مناسب برنامه ريزی و هماهنگي
• ايجاد يک فرايند دوسويه مؤثر برنامه ريزی
• انعطاف پذيری
• برنامه ريزی چند سطحي
• تقويت و ارتقای نهادهای محلي
• عدم تخریب محیط زیست
• تاکید بر پذیرش اجتماعی برنامه ها، طرح ها و پروژه ها

آنچه که خواندید، بخش هایی از گزارش پایانی “طرح توسعه پایدار روستای محمدآباد پسکوه”، نخستین تجربه ابرار در توسعه روستایی است که در سال های 1391 تا 1394 در استان خراسان جنوبی اجرا گردید.
گفتنی است طرح های توسعه روستایی ابرار مبتنی بر پارادایم جدید توسعه، به شیوه مشارکتی، برنامه برنامه ریزی و اجرا می گردد.
نسخه کامل این مطلب را در پیوند زیر بخوانید:

چالش های توسعه روستایی