راهبردهای جدید توسعه، راهکار عبور از چالش های توسعه روستا

مشکلات و مسایل توسعه روستایی، کم و بیش در بسیاری از کشورهای در حال توسعه یا کمتر توسعه یافته شامل موارد زیر است:
– کم توجهی به دستگاه های دولتی در تغییرات ساختاری و کارکردی برای توسعه روستایی
– به کار گرفتن رهیافت های مختلف با در نظر گرفتن منافع سیاسی
– انعطاف پذیری کم در روابط اداری و محدودیت ظرفیت های انسانی، فیزیکی و مالی برای گسترش

راهکار عبور از راهبردهای قدیمی به سمت راهبردهای جدید است. راهبردهای قدیم توسعه اغلب، متکی به رهیافت های تمرکزگرا، دستوری، یک سویه، تکنولوژی مدار با تخصیص منابع و آموزش هر چند ممکن است دلسوزانه بوده است، عملاً به کنار ماندن مردم از جریان توسعه و ناتوانمندسازی اجتماعات و حتی گرفتار آمدن آنان در دام وابستگی منجر شده است. در بسیاری موارد اعتماد به نفس، ظرفیت تصمیم گیری و مدیریت جوامع نیز تحلیل رفته است.
برعکس در پارادایم جدید توسعه مبتنی بر برنامه ریزی مشارکتی محلی، راهبردهای زیر مدنظر قرار می گیرد:
• مردم محور و موضوع توسعه و تصمیم گیرنده اصلی و مشارکت کننده فعال در فرآیند توسعه
• ظرفیت سازی انسانی و اعتماد سازی جمعی
• به رسمیت شناختن و بکارگیری دانش و فن آوری بومی
• ارتقاء قدرت چانه زنی جامعه محلی
• تقویت تعهد سیاسی ملی و پشتیبانی اداری دولت
• انتقال منابع مالی کافی به محل/ منطقه
• قدرت دادن به محل با اختیارات قانونی
• ایجاد سازوکارهای مناسب برنامه ریزی و هماهنگی
• ایجاد یک فرایند دوسویه مؤثر برنامه ریزی
• انعطاف پذیری
• برنامه ریزی چند سطحی
• تقویت و ارتقای نهادهای محلی
• عدم تخریب محیط زیست
• تاکید بر پذیرش اجتماعی برنامه ها، طرح ها و پروژه ها

آنچه که خواندید، بخش هایی از گزارش پایانی “طرح توسعه پایدار روستای محمدآباد پسکوه”، نخستین تجربه ابرار در توسعه روستایی است که در سال های ۱۳۹۱ تا ۱۳۹۴ در استان خراسان جنوبی اجرا گردید.
گفتنی است طرح های توسعه روستایی ابرار مبتنی بر پارادایم جدید توسعه، به شیوه مشارکتی، برنامه برنامه ریزی و اجرا می گردد.
نسخه کامل این مطلب را در پیوند زیر بخوانید:

چالش های توسعه روستایی